25/04/2024 : 21:04

Protein này được gọi là erythroid 3 (Nfe3), là loại duy nhất tồn tại ở các dây thần kinh có nguồn gốc từ võng mạc, vừa được phát hiện có khả năng kích thích sự tái phát triển của các tế bào thần kinh.

Tổn thương dây thần kinh thị giác có thể dẫn đến mù lòa không thể phục hồi. Theo Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC), mù lòa và suy giảm thị lực do tổn thương thần kinh thị giác ảnh hưởng đến hơn 3 triệu người chỉ riêng ở Mỹ. Lý do phổ biến nhất cho tổn thương đó là bệnh tăng nhãn áp, một nhóm bệnh về mắt ảnh hưởng đến dòng chất lỏng trong mắt, cuối cùng làm hỏng bó tế bào dài kết nối võng mạc với não (dây thần kinh thị giác). Dây thần kinh thị giác không phát triển trở lại sau khi bị tổn thương, dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.

Trong nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học thuộc Đại học Connecticut (Hoa Kỳ) đã chỉ ra, Nfe3 có thể kích thích sự tái phát triển của các tế bào thần kinh. Họ cho rằng, Nfe3 có nhiều vai trò cụ thể trong sự phát triển của dây thần kinh và có thể khai thác nó để phục hồi dây thần kinh sau chấn thương. Các nhà khoa học đã kích thích sản xuất Nfe3 bằng liệu pháp gen và tiến hành thí nghiệm trên chuột trưởng thành bị tổn thương dây thần kinh thị giác. Đúng như nhóm nghiên cứu dự đoán, các sợi thần kinh riêng lẻ trong dây thần kinh thị giác bị tổn thương của chuột bắt đầu mọc lại.

Một số yếu tố giúp tái tạo dây thần kinh thị giác được biết đến trước đây thường có nhược điểm là dễ gây viêm nhiễm hoặc tiềm ẩn nguy cơ tạo khối u. Nfe3 không gặp những vấn đề này. Thậm chí còn thể hiện khả năng tái sinh dây thần kinh thị giác một cách đáng kể và vượt hẳn các yếu tố tái sinh tốt nhất từng được biết đến. Trakhtenberg, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết: “Điều này mở ra một lĩnh vực nghiên cứu hoàn toàn mới, có thể giúp ích cho bệnh nhân bị tăng nhãn áp và các loại tổn thương thần kinh khác”.

Dây thần kinh được điều trị bằng Nfe3 (dưới cùng) cho thấy khả năng tái tạo tốt hơn so với dây thần kinh không được điều trị hoặc được điều trị bằng các yếu tố khác. Nguồn ảnh: Medicalxpress

Nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục quan sát quá trình các tế bào thần kinh tái tạo trong vài tháng để xem liệu cuối cùng chúng có kết nối lại với não hay không. Đây là một bước cần thiết để phục hồi thị lực. Nếu chúng kết nối lại với não, Nfe3 thực sự sẽ là một phương pháp điều trị tiềm năng cho các trường hợp tổn thương thần kinh thị giác. Đồng thời, Nfe3 cũng có thể được kê đơn như một biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng mất thị lực trong các bệnh gây tổn hại dần dần theo thời gian ảnh hưởng đến tế bào thần kinh võng mạc và dây thần kinh thị giác. Điều này cũng có thể hữu ích trong việc điều trị tình trạng tê liệt và các dạng tổn thương thần kinh khác ở não và tủy sống.

Minh Nhã (CESTI) – Nguồn: Medicalxpress

Tin liên quan

• AI và ảnh vệ tinh - Giúp lập bản đồ hoạt động trên đại dương
• Động cơ phân tử hiệu quả hơn cho những ứng dụng tiềm năng
• Những ngôi sao lùn trắng đói khát: Giải quyết câu đố về nhiễm kim loại sao
• Llama 3 - Mô hình ngôn ngữ trí tuệ nhân tạo đầu tiên của Meta
• Cytokine - Loại protein tiềm năng trong điều trị ung thư
• Peter Higgs và mảnh ghép cuối cùng của mô hình chuẩn 
• Hội nghị quốc tế về chỉnh sửa gen trên cây trồng lớn nhất tại Việt Nam
• Dòng hải lưu chứa thông tin cảnh báo về khí hậu
• Ngẫu nhiên trong tính toán giành giải ‘Nobel’ khoa học máy tính
• 13 phát kiến thay đổi tương lai nhân loại