Nghiên cứu tiềm năng hỗ trợ điều trị bệnh gout của cây sao nhái hoa vàng
24/04/2025 3
Nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Khoa học công nghệ Dược Sài Gòn đã bào chế chế phẩm từ hoa sao nhái hoa vàng, có hiệu quả kháng việm, hạ acid uric, tạo tiền đề phát triển các sản phẩm hỗ trợ điều trị gout từ nguồn dược liệu trong nước.
Gout là bệnh rối loạn chuyển hóa nhân purin trong thận, khiến thận không thể lọc axit uric trong máu. Lượng axit uric trong máu được tích tụ qua thời gian và khi nồng độ này quá cao, những tinh thể nhỏ của axit uric được hình thành, thường tập trung ở khớp, gây viêm, sưng và đau đớn cho bệnh nhân.
Trong thực tế lâm sàng, thuốc hóa dược được chỉ định đầu tay trong điều trị bệnh gout hiện nay là allopurinol. Tuy nhiên, allopurinol lại có nhiều tác dụng phụ như tăng enzyme gan, gây suy thận và dị ứng. Vì thế, xu hướng sử dụng các thuốc hỗ trợ điều trị gout từ dược liệu có hoạt tính ức chế xanthin oxidase (một enzyme có vai trò trong tổng hợp axit uric) và có tác động kháng viêm, ngày càng cao.
Theo xu hướng này, nhóm tác giả Trung tâm Khoa học công nghệ Dược Sài Gòn đã thực hiện nghiên cứu đầu tiên nhằm điều chế các dạng chế phẩm hỗ trợ điều trị bệnh gout từ hoa cây sao nhái hoa vàng.
Sao nhái hoa vàng (Cosmos sulphureus) là loại cây cảnh phổ biến, chứa nhiều hoạt tính sinh học mạnh như polyphenol, coreopsin, flavonoid,...
Các dạng chế phẩm từ cao chiết sao nhái hoa vàng. Ảnh: NNC
Cụ thể, nhóm thu hái hoa của cây sao nhái hoa vàng, loại bỏ tạp chất, phơi khô rồi nghiền nhỏ đến kích thước 2mm, chiết xuất lấy cao tổng (sản phẩm thu được sau khi chiết xuất toàn bộ hoạt chất từ một dược liệu). Tiếp theo, từ cao tổng chiết tách thành các cao phân đoạn theo tính chất hóa học.
Theo kết quả phân tích và thử nghiệm, các cao chiết từ hoa của cây sao nhái hoa vàng chứa các hợp chất như polyphenol, flavonoid, carotenoid (có khả năng ức chế enzyme xanthin oxidase),... và có các hoạt tính chống oxi hóa và kháng viêm.
Thử nghiệm in vivo trên động vật (chuột) cho thấy, cao chiết sao nhái hoa vàng có tác dụng hạ axit uric máu và kháng viêm rõ rệt. Cụ thể, cao chiết liều 250 mg/kg có tác dụng hạ axit uric máu tương đương với thuốc allopurinol liều 10 mg/kg, và tác dụng kháng viêm tương đương với thuốc celecoxib liều 25 mg/kg. Cao chiết không gây độc tính cấp và độc tính bán trường diễn khi được dùng liên tục từ 1 – 3 tháng trên động vật thí nghiệm, chứng tỏ mức độ an toàn cao.
Dựa trên những kết quả này, nhóm nghiên cứu đề xuất mức liều sử dụng cho người khoảng 900 mg cao khô sao nhái hoa vàng/ngày để hỗ trợ điều trị bệnh gout. Đồng thời, nhóm bào chế ba dạng chế phẩm chứa cao chiết sao nhái hoa vàng - gồm viên nang cứng, viên nén bao phim và cốm hòa tan - dễ sử dụng và hấp thu nhanh. Tất cả các sản phẩm đều đáp ứng tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam V, có thể chuyển giao, mở rộng quy mô sản xuất.
Theo nhóm tác giả, nghiên cứu trên là tiền đề để phát triển các sản phẩm hỗ trợ điều trị gout từ nguồn dược liệu trong nước, giúp giảm chi phí điều trị và góp phần nâng cao giá trị kinh tế của cây sao nhái hoa vàng.
Đề tài “Nghiên cứu điều chế các dạng chế phẩm từ hoa cây sao nhái hoa vàng” đã được Sở KH&CN TPHCM nghiệm thu mới đây, kết quả đạt yêu cầu.
Ngọc Hân
Nguồn:http://khoahocphattrien.vn/